Trắc nghiệm: Trong Pascal, cú pháp để khai báo biến là:
A. Var = ;
B. Var : ;
C. : ;
D. Var ;
Đáp án đúng B.
Trong Pascal, cấu trúc khai báo biến có dạng: Var : ;
Trong đó:
+ Danh sách biến được cách nhau bởi dấu phẩy.
+ Kiểu dữ liệu thường là một trong các kiểu dữ liệu chuẩn hoặc do người lập trình định nghĩa.
Tìm hiểu thêm về cách khai báo biến trên pascal để cùng hiểu rõ hơn câu hỏi trên cùng THPT Đông Thụy Anh nhé.
Biến là giá trị có thể thay đổi được trong mỗi chương trình, mỗi biến trong Pascal có một kiểu dữ liệu nhất định, xác định kích thước và cách bố trí trong bộ nhớ, phạm vi các giá trị có thể được lưu trữ trong bộ nhớ đó; và bộ toán tử có thể áp dụng cho biến.
Tên của biến có thể bao gồm các chữ cái, chữ số, ký tự gạch chân và phải bắt đầu bằng chữ cái hoặc ký tự gạch chân. Pascal không phân biệt chữ hoa và chữ thường, vì vậy sử dụng chữ hoa hay chữ thường cũng đều như nhau.
1. Các Biến Cơ Bản Trong Pascal
Ngôn ngữ lập trình Pascal cũng cho phép xác định các kiểu biến khác nhau.
Tuy nhiên trong bài viết này THPT Đông Thụy Anh sẽ chỉ giới thiệu cho bạn các biến cơ bản.
2. Khai Báo Biến Trong Pascal
Tất cả các biến phải được khai báo trước khi sử dụng chương trình Pascal. Tất cả các khai báo biến theo sau từ var. Một khai báo chỉ định một danh sách biến, tiếp theo là dấu hai chấm (:) và kiểu biến. Cú pháp khai báo biến:
var
variable_list : type;
Trong đó type phải là kiểu biến Pascal hợp lệ, bao gồm các ký tự (character), số nguyên (interger), số thực (real), boolean hoặc bất kỳ kiểu dữ liệu do người dùng chỉ định, … . Và variable_list có thể bao gồm một hoặc nhiều tên định danh được phân tách nhau bởi dấu phẩy.
Dưới đây là một số khai báo biến hợp lệ:
var
age, weekdays : integer;
taxrate, net_income: real;
choice, isready: boolean;
initials, grade: char;
name, surname : string;
Trong các bài viết trước Taimienphi.vn đã đề cập Pascal cho phép khai báo kiểu. Có thể xác định kiểu khai báo bằng tên hoặc định danh. Ngoài ra có thể sử dụng khai báo kiểu để xác định các kiểu biến.
Ví dụ:
type
days, age = integer;
yes, true = boolean;
name, city = string;
fees, expenses = real;
Khai báo kiểu có thể được sử dụng trong khai báo biến.
var
weekdays, holidays : days;
choice: yes;
student_name, emp_name : name;
capital: city;
cost: expenses;
Lưu ý giữa khai báo kiểu (type) và khai báo biến (var) có sự khác nhau. Khai báo kiểu cho biết các kiểu như integer (kiểu số nguyên), real (số thực), … . Còn khai báo biến cho biết giá trị mà một biến có thể thực hiện.
Bạn có thể so sánh khai báo kiểu trong Pascal với typedef trong C. Quan trọng nhất là tên biến đề cập đến vị trí bộ nhớ, nơi mà giá trị của biến sẽ được lưu trữ, còn khai báo kiểu thì không.
3. Các biến kiểu miền con
Có thể khai báo trực tiếp kiểu miền con như sau:
Var : … ;
Ví dụ khai báo các biến kiểu miền con như sau:
var marks : 1 … 100; grade : ‘A’ … ‘E’; age : 1 … 25;
Chương trình cụ thể sử dụng các biến kiểu miền con:
Program exSubrange;Var marks : 1 .. 100; grade : ‘A’ .. ‘E’;Begin Writeln( ‘Enter your marks(1 – 100): ‘); Readln(marks); Writeln( ‘Enter your grade(A – E): ‘); Readln(grade); Writeln(‘Marks: ‘ , marks, ‘ Grade: ‘, grade);End.
Khi đoạn code trên được biên dịch và thực thi, nó tạo ra kết quả như sau:
Enter your marks(1 – 100):
100
Enter your grade(A – E):
A
Marks: 100 Grade: A
4. Các biến kiểu liệt kê
Bạn đã thấy cách sử dụng các kiểu biến đơn giản như Integer, Real và Boolean. Bây giờ, hãy xem các biến của kiểu liệt kê, có thể được khai báo như sau:
Var : ;
Khi bạn khai báo kiểu liệt kê, bạn có thể khai báo các biến kiểu đó. Ví dụ:
Type months = (Jan, Feb, Mar, Apr, May, June, July, Aug, Sep, Oct, Nov, Dec);Var m: months;…m := Jan;
Ví dụ sau minh hoạ cách sử dụng trong một chương trình thực tế:
Program exEnumeration;Type beverage = (coffee, tea, milk, water, coke, limejuice);Var drink : beverage;Begin Writeln(‘Which drink do you want?’); drink := limejuice; Writeln(‘You can drink ‘, drink);End.
Khi đoạn code trên được biên dịch và thực thi, nó tạo ra kết quả như sau:
Which drink do you want?
You can drink limejuice
5. Khởi tạo giá trị của biến
Các biến được gán giá trị với dấu hai chấm và dấu bằng :=, tiếp theo là một biểu thức hay hằng. Cấu trúc chung của thao tác gán giá trị là:
:= ;
Theo mặc định, các biến trong Pascal không được khởi tạo bằng không lúc khai báo biến. Chúng có thể chứa các giá trị rác. Vì vậy, sẽ tốt hơn nếu gán luôn giá trị ban đầu cho các biến khi khai báo chúng. Cú pháp như sau:
Var : = ;
Cụ thể hơn:
Var age : integer = 15; taxrate : real = 0.5; grade : char = ‘A’; name : string = ‘John Smith’;
Hãy xem một chương trình hoàn chỉnh sử dụng các biến:
Program Greetings;Const message = ‘ Welcome to the world of Pascal ‘;Type name = string;Var firstname, surname : name;Begin Writeln(‘Please enter your first name: ‘); Readln(firstname); Writeln(‘Please enter your surname: ‘); Readln(surname); Writeln; Writeln(message, ‘ ‘, firstname, ‘ ‘, surname);End.
Đoạn chương trình trên sẽ cho chúng ta kết quả như sau khi chạy chương trình:
Please enter your first name:
John
Please enter your surname:
Smith
Welcome to the world of Pascal John Smith
Tác giả: Trường THPT Đông Thụy Anh
Chuyên mục: Giáo Dục
